شتاب
در فیزیک و مکانیک، شتاب عبارت است از نرخ تغییر سرعت در یکای زمان.[۱] در یک بُعد، شتاب عبارت است از میزان افزایش یا کاهش سرعت یک جسم. از آنجایی که سرعت یک کمیّت برداری است، پس شتاب باید نشان دهندهٔ میزان تغییر بزرگی و جهت سرعت باشد.[۲][۳] بُعد شتاب LT-۲ است و در سامانهٔ استاندارد بینالمللی یکاها، یکای آن متر بر مجذور ثانیهاست.
فرمول شتاب متوسط
شتاب متوسطa جسمی که طی زمان t سرعتش از vi(سرعت اولیه) به vf(سرعت ثانویه) تغییر میکند. شتاب متوسط از فرمول زیر بدست میآید.
- a = (vf - vi)/t.
-
فرمول شتاب لحظهای
بردار شتاب لحظهای a جسمی که موقعیتش در زمان t بهوسیله (x(t نشان داده شده بصورت زیر است.
- a = d۲x/(dt)۲
شتاب مشتق درجه دو از مکان نسبت به زمان است.
شتاب کوریولیس یا دستگاه چرخان شتابیست که در یک مکانیزم لینک لغزنده در راستای حرکتش به خود میگیرد
عامل ایجادشتاب
نیروباعث تغیرسرعت وایجادشتاب میشود فرمول دیگر شتاب
-
انواع شتاب
از آنجا که در تعریف سرعت ، دو نوع سرعت لحظهای و سرعت متوسط عنوان میشود، لذا در تعریف شتاب با دو نوع شتاب لحظهای و شتاب متوسط مواجه خواهیم بود. شتاب متوسط در حین حرکت از نقطه A به نقطه B به صورت تغییر (تفاضل سرعت در نقطه A و B ) بر بازه زمانی که این حرکت طول کشیده است، تعریف میشود. اما شتاب لحظهای به صورت مشتق زمانی بردار سرعت تعریف میشود. به بیان دیگر ، با توجه به تعریف مشتق میتوان گفت که در تعریف شتاب لحظهای بازه زمانی بین دو نقطه A و B ، همچنین تغییرات سرعت در فاصله بین دو نقطه A و B باید خیلی خیلی کوچک باشد، یعنی به سمت صفر میل کند.
یکای شتاب
یکا یا ابعاد هر کمیت فیزیکی را میتوان به صورت ترکیبی از کمیتهای اصلی مانند جرم ، طول و زمان بیان کرد. یکای سرعت عبارت است از نسبت یکای طول (L) بر یکای زمان (T). بنابراین چون شتاب نیز به صورت نسبت سرعت بر زمان است، یکای آن به صورت زیر خواهد بود:
L/T/T = L/T^2=یکای شتاب
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: